Prawo własności i prawo dziedziczenia chronione jest przez Konstytucję RP. Najważniejszy dokument w Polsce dopuszcza jednak możliwość wywłaszczenia, a warunki, jakie muszą być spełnione, znajdziemy w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Dowiedz się, kiedy i na jakich warunkach może zostać dokonane wywłaszczenie nieruchomości.
Wywłaszczenie nieruchomości na cele publiczne
Aby wywłaszczenie nieruchomości było zgodne z prawem, nieruchomość musi być niezbędna do zrealizowania celów publicznych. Najczęściej do wywłaszczenia nieruchomości dochodzi wówczas, gdy planowana jest budowa drogi w miejscu, gdzie obecnie znajduje się prywatna działka. Wywłaszczenie możliwe jest również w przypadku konieczności wybudowania szkoły, przedszkola czy przychodni lekarskiej. Cel publiczny wynikać musi więc z obowiązującego miejskiego planu zagospodarowania przestrzennego lub – jeśli takiego nie ma – z decyzji o warunkach zabudowy. W tym przypadku musi zostać wydana specjalna decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
W przypadku planów budowy drogi warunki wywłaszczenia nieruchomości reguluje specustawa drogowa. W ustawie o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych znajdziemy szczególne regulacje prawne, które znacząco ułatwiają i przyspieszają wywłaszczenie nieruchomości pod budowę drogi. Ustawa ta jednak nie zwalnia organów państwowych czy samorządowych z konieczności udowodnienia, że wywłaszczenie nieruchomości jest niezbędne do zrealizowania celu publicznego, a także z wypłaty należytego odszkodowania.
Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości
Właścicielowi nieruchomości bądź osobie użytkującej ją wieczyście należy się odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości. Jego wysokość ustalana jest na podstawie opinii rzeczoznawcy biegłego. Jeśli właściciel nieruchomości nie zgadza się z wyceną, może wnieść zarzuty do opinii – w tym przypadku organ administracji prosi biegłego o odniesienie się do zarzutów. Jeśli druga opinia biegłego nadal nie satysfakcjonuje właściciela wywłaszczanej nieruchomości, może on odwołać się od niej do wyższej instancji, a gdy to nie przyniesie oczekiwanego skutku, pozostaje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, a w ostateczności skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W przypadku składania skarg i odwołań, istotne jest dopełnienie formalności, dlatego warto o pomoc poprosić radcę prawnego, który przygotuje dokumentację poprawną pod względem merytorycznym, jak i formalnym.
Jeśli z jakiegoś powodu nie dojdzie do realizacji celu publicznego, który był podstawą wywłaszczenia nieruchomości, jego poprzedni właściciel ma prawo do odkupienia nieruchomości w cenie, za jaką odsprzedał ją Skarbowi Państwa. Istnieje także możliwość częściowego wywłaszczenia nieruchomości, czyli tylko pewnej jej części lub wywłaszczenia nieruchomości na okres, w jakim planowane są prace, celem zrealizowania celu publicznego.
0 komentarzy